Nacjonalizm serbski

Serbski nacjonalizm powstał pod wpływem serbskich językoznawców: Vuka Karadžicia i Iliji Garašanina. Historycznie odegrał on ważną rolę podczas wojen bałkańskich będących przyczyną upadku Imperium Osmańskiego, w czasie I wojny światowej, a także podczas rozpadu Jugosławii w latach 90.

Serbscy nacjonaliści na przełomie XIX i XX wieku podczas prób rozbicia Jugosławii popierali ideę scentralizowanego państwa jugosłowiańskiego, które było wówczas gwarancją jedności Serbów. Przyjęta w 1920 roku konstytucja Jugosławii utrwaliła jej status jako scentralizowanego państwa, w którym władzę dzierżyła serbska dynastia Karadziordziewiciów. Inni w Jugosławii opowiadali się przeciwko scentralizowanemu państwu i domagali się decentralizacji – w tym chorwaccy nacjonaliści, którzy domagali się autonomicznej Chorwacji w ramach Jugosławii, co zostało przyjęte przez jugosłowiański rząd w wyniku porozumienia Cvetković-Maček Umowy z 1939 roku. Serbscy nacjonaliści sprzeciwiali się temu porozumieniu jako godzącemu w serbską społeczność oraz tożsamość. Zajęcie i podział Jugosławii podczas II wojny światowej skutkowało brutalnym konfliktem etnicznym między nacjonalistycznymi Serbami, Chorwatami, Boszniakami i innymi narodami, co doprowadziło do powstania sekciarskiego odłamu serbskiego nacjonalizmu, skupionego wokół ruchu czetników.

Decentralizacja Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii w latach 60. i stłumione nastroje socjalistyczne doprowadziły do odrodzenia serbskiego nacjonalizmu w 1980 roku, który odrzucał powojenną koncepcję jugoslawizmu wraz z decentralizacją Jugosławii. Po rozpadzie Jugosławii w 1990 roku na wiele republik, Serbscy nacjonaliści domagali się dla Serbów we wszystkich jugosłowiańskich republikach prawa do zjednoczenia w jedno państwo, co doprowadziło do międzynarodowego konfliktu pomiędzy Serbami a innymi jugosłowiańskimi narodami, dążącymi do niepodległości.